VERSLAG: Crossing Border Den Haag 2015 - Vrijdag

Naar het Crossing Border Den Haag 2015 - Zaterdag verslag

VERSLAG: Jeroen Bakker  

Crossing Border 2015 - De Vrijdag

Meer dan 200 schrijvers, sprekers en muzikanten zijn er dit jaar voor het belangrijkste evenement op het gebied van muziek en literatuur in Den Haag bij elkaar gekomen. Gedurende vijf dagen lang wordt tijdens het Crossing Border Festival op diverse locaties gezocht naar bijzondere combinaties en grensverleggende produkties.

De vrijdag- en zaterdagavond zijn zoals altijd voor muziekliefhebbers de meest interessante. In tegenstelling tot de vorige edities was het deze keer geen enkel probleem om voor deze dagen op het laatste moment aan de avondkassa een kaart te krijgen. Wellicht had het er mee te maken dat het festival dit jaar meer schrijvers dan muzikanten op het affiche presenteerde.

Het voelt voor de vaste festivalganger dan ook onwennig aan wanneer de vrijdagavond voor zo’n matig gevulde Royal, de prachtige grote zaal van de Koninklijke Schouwburg, geopend wordt door Lucas Hirsch die met zijn nieuwste bundel uitlegt wat er gebeurt met een dichter die in korte tijd alles wat hem dierbaar is verliest.

Voor Jenny Hval is het ook even slikken wanneer ze het eerste, aarzelende theater-applaus in ontvangst mag nemen. ”Are you surprised or in shock?”, vraagt ze na het abrupte einde van haar ‘Kingsize’, een soundscape in combinatie met spoken word. Twee jaar geleden stond ze in de kleine maar volle Heaven, de kleinste locatie van de schouwburg. Ze besluit deze keer zelf de intimiteit op te zoeken door op de rand van het podium te gaan zitten. ”Ik ben geen geest hoor”, stelt ze het publiek gerust.

Zo half hangend op een fitnessbal en even later zelfs kronkelend over het podium met de schoentjes uit, lijkt ze zich uiterst comfortabel te voelen. Zachte fluistertonen worden met hoge uithalen afgewisseld. De visuals zijn mysterieus en maken het optreden tot een experimenteel gebeuren. Pas aan het einde van de show blijkt dat we naar een zangeres met een blonde pruik hebben gekeken. ‘The Battle Is Over’, zingt ze met haar fragiele stem maar of ze het publiek voor zich gewonnen heeft blijft onduidelijk.

Op de hoogste etage is in die eerder genoemde Heaven het optreden van Beau al in volle gang. Er hangt een uitbundige sfeer wanneer hun uitvoering van het welbekende ‘Be My Baby’ van The Ronettes klinkt. Het is verre van zuiver maar met charme en enthousiasme, zo bewijzen de New Yorkse vriendinnen Emma en Heather, kun je ver komen. Samen met Max die naast percussie ook met trompet aardig overweg blijkt te kunnen, wordt ‘San Francisco’ gespeeld. Het is één van de tracks die te vinden is op het eerste volwaardige album dat in januari pas zal verschijnen. De vermeende verlegenheid, of gespeelde onschuld, doet vermoeden dat er nog heel weinig optredens aan deze zijn voorafgegaan.

Ze zouden advies kunnen inwinnen bij Frans van Deursen die al eens indruk maakte met zijn vertaalde Tom Waits- en Zappa-vertolkingen maar zich nu op het dichterswerk van Leo Vroman heeft gestort en daarom, geheel terecht, een plaatsje op dit festival heeft afgedwongen. Via Adriaan van Dis kwam hij in aanraking met deze gedichten en besloot om bekende songsmeden te benaderen om hiermee aan de gang te gaan. Met behulp van beeldmateriaal wordt het publiek voorgesteld aan Vroman die duidelijk, hij is vorig jaar overleden, zijn einde voelt naderen.

Indrukwekkend is zijn gedicht ‘Een Psalm Voor Mijzelf’. Wat te denken van teksten als ”Mijn aanstaande as moet niet treuren dat het mij heeft verloren” of ”Ach wat groeit het leven goed als het niet van mensen moet”? Met de prachtige bewerkingen van onder anderen Bertolf, Daniel Lohues en Spinvis is Van Deursen er in geslaagd om samen met een geweldig stel begeleiders een waardig eerbetoon neer te zetten. Mooi is ook een vertaling van Bob Zimmerman die we, volgens van Deursen met de quote van dag: ”niet moeten verwarren met zijn Amerikaanse naamgenoot omdat die totaal geen kaas heeft gegeten van Nederlandse poëzie”.

Tussen al die genoemde componisten van eigen bodem mag de naam Maurits Westerik eigenlijk niet ontbreken. Voor zijn Bewilder moeten we naar het Nationale Toneel Gebouw. De band rondom de oud-Gem-frontman heeft dit jaar met Dear Island, een album uitgebracht dat zeer binnenkort in diverse eindejaarslijstjes genoemd zal worden. Het vermoeden dat het live nog beter tot zijn recht komt blijkt, te kloppen. Sterke tracks zoals ‘Forza (It Is)’ en ‘So It Goes’ bevatten rock-elementen met een heerlijke vleug Westcoastpop waarin de gitaarpartijen alle ruimte krijgen. ”Vrijdag de 13e, het kan mij niet gek genoeg”, zegt Westerik bij de aankondiging van ‘Safe’, terwijl niemand zich realiseert wat er in Parijs op datzelfde moment gaande is.

Liever worden wij verrast bij het interview met Elly de Waard naar aanleiding van het vandaag verschenen, althans vandaag van de drukpers gerolde, boek Het Jasje Van David Bowie.

De Waard schreef bijna twintig jaar over popmuziek en deed dat onder meer voor de ‘serieuze kranten’. In het onderhoudende gesprek vertelt zij over het interview dat zij met Bowie zou doen in Londen, wat er van terecht gekomen is, wat haar reactie hierop was, wat de gevolgen waren en wat de gevolgen nu nog zijn. Bijvoorbeeld dat dit boek niet verkrijgbaar zal zijn op de binnenkort in Groningen te houden Bowie-tentoonstelling. Gelukkig laat gespreksleider Theo Hakkert niet na om die ene prangende vraag te stellen die ons allemaal bezig houdt.

Later zullen we De Waard nog tegenkomen bij de presentatie van het boek Als Een Zwerfkei naar aanleiding van het precies vijftig jaar geleden ‘Like A Rolling Stone’, waarin Nederlandse dichters hun licht laten schijnen op de teksten, gestalte, mythe en stem van Bob Dylan.

Ondertussen wordt in het Heartbeat Hotel aandacht besteed aan enkele andere, dikwijls ondergewaardeerde singer-songwriters zoals Guy Clark en Townes Van Zandt. Het draait hier allemaal om rootsmuziek waarbij JW Roy & Leon Verdonschot het publiek meenemen op een roadtrip door Amerika maar ook door Brabant en Limburg. Roy eert zijn helden met eigen en zeer persoonlijke versies van bestaande composities zoals die ook op het onlangs uitgebrachte album met bijbehorend boek onder de titel Dry Goods & Groceries verkrijgbaar zijn. Het optreden van vanavond is een voorbeschouwing op de aanstaande theatertour die onder de gelijknamige naam vanaf 23 november van start gaat.

Terug in de grote schouwburg speelt Jonathan Jeremiah een op voorhand gewonnen wedstrijd. Vijf jaar geleden speelde hij hier op hetzelfde festival terwijl zijn debuutalbum nog moest verschijnen. Hij heeft de titeltrack al een poosje niet meer gespeeld bekent hij. ‘A Solitary Man’ blijkt ook bij het publiek niet vergeten te zijn. Er bevinden zich veel trouwe fans op de eerste rijen waarvan sommigen al sinds de vorige act speciaal zijn blijven zitten.

Op Oh Desire, het nieuwe album, werkte Jeremiah voor de eerste keer samen met zijn vaste band. De toetsenpartijen van Joe Glossop zorgen voor een warm en vol geluid en evenals de andere bandleden krijgt hij de ruimte om zich even te laten gaan. Jeremiah kijkt met een goedkeurende blik naar zijn muzikanten, oogt ontspannen en weet dat hij met een paar sterke troeven van zijn debuut maar vooral ook van die laatste, de set tot een goed einde kan brengen. Met deze wetenschap in het achterhoofd durven veel bezoekers al vroegtijdig naar huis te gaan of nog even naar het kleine podium te lopen om daar misschien verrast te worden.

Diegenen die het hebben aangedurfd krijgen een ontketende The Garden voor de kiezen. De Amerikaanse tweeling speelt bas en drums waarbij enige elektronische foefjes worden uitgehaald waardoor het soms lijkt of er een volledig beukorkest in het kleine zaaltje is neergezet. De vocalen worden afgewisseld en beiden maken graag met groot genoegen gebruik van de vrije rol die daarmee geboden wordt. Het waaiert alle kanten uit. Punk met jazzy wendingen, hiphop en hevige drum & bass, deze gasten lijken overal mee weg te komen. Zelfs voor twee personen lijkt het podium veel te klein. De reacties zijn heel divers na afloop. Enkelen hebben het festival vroegtijdig verlaten. Anderen hebben DE verrassing van het festival gezien.

 
festival logo

CROSSING BORDER DEN HAAG 2015 - ZATERDAGVanzelfsprekend hebben de aanslagen in Parijs een groot impact op de zaterdag...

festival logo

ICELAND AIRWAVES 2015 Festivalinfo reisde weer af naar Reykjavik voor het grootste showcasefestival...